Preverkenning IJssel-Vechtdelta nadert afronding

Na twee jaar aan onderzoek nadert de preverkenning in de IJssel-Vechtdelta de afronding. In de preverkenning hebben we gekeken naar wat er allemaal mogelijk is in het gebied. Dat is goed gelukt, mede dankzij de bijdrage van experts in zogeheten schetsateliers. Toon Zwetsloot, procesmanager bij de preverkenning, vertelt meer over hoe de preverkenning verlopen is.

Vreugderijkerswaard IJssel bij Zwolle
Beeld: Rijksoverheid

Vanuit het kader van de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) streeft men ernaar om de grote wateren toekomstbestendig te maken. Ofwel, men onderzoekt mogelijkheden om het ecosysteem van de IJssel-Vechtdelta te vergroten en te versterken.

Dat kan gebeuren door het deltalandschap uit te breiden met riet- en veenmoerassen, overstromingsvlakten, natuurlijke graslanden, ooibossen en natuurlijke oevers en geulen. Zo neemt de biodiversiteit toe. Ook is de natuur in het gebied dan beter bestand tegen gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme neerslag of droogte.

Toon Zwetsloot, procesmanager bij de preverkenning, is enthousiast over hoe de preverkenning van het gebied verlopen is. Hij vertelt: 'We hebben in twee jaar tijd enorm veel onderzoek gedaan en veel geleerd over de knoppen waaraan we kunnen draaien. Maar we hebben ook veel geleerd in gesprekken met bijvoorbeeld de provincie. Het was daarbij wel enorm handig dat enkele collega’s zelf in het gebied wonen en hun kennis met ons deelden.'

Inzichten van experts

Om van onderzoek naar voorstellen voor het vervolg te komen, werden in de preverkenning zogeheten schetsateliers gebruikt. Toon: ‘Hierbij hebben zo’n 45 experts drie middagen lang zich gebogen over alle mogelijke ingrepen die we zouden kunnen doen in het gebied. Als je dingen fysiek kan uittekenen, roepen, aanvullen en bevragen, kom je veel verder dan vanachter een computer.’

Mede dankzij deze inzichten van experts, zijn er in de preverkenning vijf soorten oplossingsrichtingen verzameld.

  • Ingrepen gericht om het natuurareaal te vergroten, de basis. Hierbij komt er meer ruimte voor natuurlijke, ecologische processen. Dit kan fysiek geregeld worden, maar ook in het gebruik van bijvoorbeeld de wateren.
  • Ingrepen gericht op het terug brengen van meer natuurlijke waterdynamiek. Ruimte geven voor stuwing door wind of overstromingsvlaktes in te richten.
  • Ingrepen om meer organisch materiaal in het meren- en rivierengebied te krijgen. Zoals stammen en bladeren. Dit zorgt voor een beter voedselweb en dus verhoogd het zo de biodiversiteit.
  • Ingrepen waardoor er meer sediment in de rivieren en het Ijsselmeer kan komen.
  • Ingrepen die leefgebieden beter verbinden. Zodat er meer uitwisseling is tussen de Veluwe en het veengebied.

Ondanks dat het einde van de preverkenning in zicht is, is er nog genoeg te doen vertelt Toon. ‘We hebben nu een overzicht van goede systeemingrepen, de onderbouwing en we weten grofweg wat er in de omgeving gebeurt. Maar nu moeten we tot conclusies komen en puntjes op de ‘i’ zetten. Dat gaan we de komende maanden dan ook doen, zodat de ministers een weloverwogen besluit kunnen nemen over het vervolg. Al duurt het nog wel even voordat er een spade in de grond gaat, al deze zorgvuldigheid is de moeite waard. Je wilt toch Nederland toekomstbestendig maken, want Nederland waterland blijft.’