Boschplaat krijgt cofinanciering van de Provincie
Het PAGW 3e tranche project de Boschplaat ligt aan de oostkant van Terschelling en is een van de grootste natuurreservaten van ons land. Het is een Europees natuurreservaat en een van de weinige plekken met een officiële “dark sky” status. Het leefgebied is van internationaal belang voor veel bijzondere dier- en plantensoorten die thuishoren op de kwelders en in de duinen. Onlangs is de cofinanciering tot stand gekomen voor een gedeelte van de Boschplaatvisie. “Hierdoor kunnen we nu van start met de verdere planvorming van het herstel van de dynamiek op de Boschplaat” aldus Mark van den Anker, projectleider van Staatsbosbeheer.
Boschplaatvisie
De Boschplaatvisie is in 2018 door Staatsbosbeheer in samenwerking met de gemeente Terschelling, Rijkswaterstaat en de eilanders opgesteld. De visie werd gemaakt in opdracht van de provincie Fryslân als voorloper op een nieuw Natura 2000-beheerplan. Mark: “We hebben een reddingsplan nodig voor de Boschplaat om de kwelder te behouden bij een stijgende zeespiegel. Daarnaast zorgt de doorgaande successie voor achteruitgang in flora en fauna”. De visie beschrijft de mogelijkheden om de biodiversiteit te herstellen en het gebied klimaatbestendiger te maken middels het herstel van de natuurlijke dynamiek. Hierdoor krijgen ook de bijzondere planten en dieren op de kwelder weer een impuls. Samen met de Waddenacademie gaat men monitoren of de biodiversiteit daadwerkelijk toeneemt en het gebied meestijgt met de zeespiegel.
Cofinanciering
Mark vertelt hoe de cofinanciering voor de Boschplaat tot stand is gekomen. “De provincie Friesland had al een budget gereserveerd voor de Boschplaat vanuit de Specifieke Uitkeringsgelden (SPUK) om de kwaliteit van bestaande natuur te verbeteren. Deze reservering is nu ook daadwerkelijk beschikbaar gesteld. Dit komt bij de financiering vanuit de PAGW 3e tranche die eind 2022 is toegekend door de ministers van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV). Door het combineren van de middelen komen de doelen van de visie binnen bereik.”
Programmalijnen
De Boschplaatvisie bestaat uit een aantal natuurherstelmaatregelen die de komende jaren worden onderzocht en uitgevoerd. De visie is opgebouwd uit vier programmalijnen met elk een eigen planning. Deze lijnen worden gezamenlijk opgepakt door provincie, Rijkswaterstaat, gemeente en Staatsbosbeheer waarbij steeds één partij de uitvoering trekt. De eerste voorbereidingen voor uitbreiding van de begrazing en de verdere ontwikkelingen op de kwelder zijn gestart. De gesprekken voor een verdere uitwerking van de plannen voor het terugbrengen van de natuurlijke dynamiek van zand, zee en wind in de zeeduinen krijgen hiermee nu ook een vervolg. Door het toekennen van de cofinanciering van de provincie Friesland kan nu worden gestart met de ontwerpfase van de natuurherstelmaatregelen en vervolgens met de uitvoering. Net als bij het opstellen van de toekomstvisie in 2018, is ook nu een belangrijke rol weggelegd voor bewoners van het eiland. Bij de uitwerking van de plannen, maar ook tijdens en na de werkzaamheden is het de bedoeling dat eilanders betrokken zijn en blijven bij de Boschplaat van de toekomst. Zo willen de betrokken partijen bijvoorbeeld ook kijken of bewoners een rol kunnen spelen bij de monitoring van de effecten van het herstel van dynamiek.
Nieuwe flora en fauna
De belangrijkste doelen die gerealiseerd gaan worden met de beschikbaar gestelde budgetten omhelzen het terugbrengen van de dynamiek op de kwelders en in de duinen. “De Boschplaatvisie beschrijft het plan om een wash-over te maken. Bij stormtij, zo’n 10 keer per jaar, kan het water over een gedeelte van de Boschplaat stromen. Daarmee wordt slib en zand in het gebied afgezet. Hiermee kan de Boschplaat meestijgen met de zeespiegel en het zorgt ervoor dat de hoge begroeiing van gras en riet verdwijnt. Behoorlijk wat vogelsoorten broeden en rusten graag in dergelijke meer open gebieden. Daarnaast wordt ook op verstuiving ingezet door kerven in de duinen te maken. Het zand stuift via de kerven landinwaarts. Diverse planten die uniek zijn in het duingebied krijgen daardoor weer een kans. Hiermee willen we het systeem van de duinen herstellen en de biodiversiteit vergroten.”
Natura 2000-gebieden
De provincie Friesland is een belangrijke partner in dit project door het geld voor natuurherstel beschikbaar te stellen en als verantwoordelijke voor Natura 2000 op de Boschplaat.
Matthijs de Vries, gedeputeerde Natuur, provincie Fryslân en voorzitter stuurgroep uitvoering Boschplaatvisie: “De Boschplaat is het thuis voor veel vogels. Onderweg op hun jaarlijkse wereldreizen is de Boschplaat een dynamisch thuis dat van levensbelang is om de jongen in rust groot te kunnen brengen en klaar te maken voor hun wereldreizen. En ook voor de Terschellingers hoort de Boschplaat vanzelfsprekend bij hun thuis, hun eiland, waar dynamiek èn rust wezenlijke kenmerken zijn. Werken aan het vergroten van de natuurlijke dynamiek op de Boschplaat betekent voor mij dan ook altijd samenwerken. En dat is dus ook wat we gaan doen bij dit dynamiseringsproject.”
Tenslotte, wat betekent deze cofinanciering voor de toekomst van de Boschplaat? Mark: “We kunnen starten met de middelen, en aan de slag met een noodzakelijk stukje van de puzzel. De Boschplaat is een Europees natuurreservaat, Unesco Werelderfgoed en een Dark Sky park. Dit alles maakt het een zeer bijzonder en belangrijk gebied. En juist dat willen we behouden en versterken door de dynamiek te herstellen waarmee deze bijzondere plek ook voor toekomstige generaties wordt behouden.”