De wijze raad met Siep Groen: “Durf te dromen”

In de serie ‘de wijze raad’ laten we PAGW’ers aan het woord die binnenkort met pensioen gaan. Wat waren carrière-hoogtepunten, welke wijze lessen geven zij mee én wat zijn hun toekomstplannen? Dit keer spreken we Siep Groen, senior beleidsmedewerker bij het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Na 19 december 2024 gaat hij met verlof en in maart 2025 met pensioen.  

Het werkende leven van Siep

Siep ging na zijn studie biologie aan de Universiteit van Amsterdam aan de slag bij het ministerie van Landbouw en Visserij (nu bekend als het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur). “Ik startte met veldonderzoek”, begint Siep zijn verhaal. “Dat was keutels van smienten (eendensoort) tellen, schade aan grasgroei onderzoeken en effecten van verjaging door jagers bepalen. Smienten zijn nogal schuwe wintergasten die overdag rusten en ’s nachts  gras eten. Dat kan ten koste gaan van de gewasopbrengst. Het onderzoek leverde het ministerie en boeren inzichten voor beheersmaatregelen tegen overlast van smienten”, vertelt Siep. Na het veldonderzoek startte Siep met beleidswerk. Hij heeft bijgedragen aan het aanwijzen van beschermende- en staatsnatuurmonumenten in Noord- en Zuid-Holland; nu Natura 2000-gebieden genoemd (voor het herstel en behoud van de biodiversiteit).

Hij vervolgde zijn carrière in het oosten van het land. Met verschillende overheden en stakeholders bedachten zij allerlei oplossingen voor knelpunten in het waterbeleid. Bijvoorbeeld voor het beeksystemenbeheer: wat is nodig voor een beek om ecologisch goed te functioneren? “Voor het beeksysteem de Regge in Twente heb ik met anderen begin jaren negentig een visie ontwikkeld. Daarna volgende een langdurig proces met het waterschap om de uitvoering voor te bereiden. De oplevering vond enkele jaren geleden plaats. Er ligt nu een prachtig aangepast beeksysteem. Dat is een kwestie van een lange adem, zo’n twintig jaar. Eerst zaaien, water en voeding geven, dan oogsten”, zegt Siep.

Aan boord bij PAGW

Eind 2016 stapte Siep aan boord bij PAGW. “De bestuurlijke oproep was: Nederland is wereldkampioen waterveiligheid. Laten we dan ook de uitdaging aanpakken voor wereldkampioen ecologische waterkwaliteit. Siep zijn drive ligt in het benaderen van wateren als een onlosmakelijk verbonden geheel van water, bodem en organismen in hun landschappelijke omgeving: de ecosysteembenadering. “Ondanks allerlei maatregelen uit Natura 2000-beheerplannen en de KRW-stroomgebiedbeheerplannen, gaat het nog niet goed met de ecologische waterkwaliteit in Nederland”, legt Siep uit. “Dat heeft te maken met de aanleg van grote waterwerken, toenemende economische druk op het gebruik van de grote wateren, economische doelen en klimaatveranderingen. De grote waterwerken voor waterveiligheid, rivierafvoer, scheepvaart, brachten veel voorspoed, maar ook een fors verlies van ecologische kwaliteit. Er zijn écht forse veranderingen nodig om de ecologische waarden en leefomgeving voor mensen, dieren en planten te verbeteren”, vertelt Siep.

Carrière-hoogtepunten

We vroegen Siep naar zijn carrière-hoogtepunten. Hij licht er één uit. “Ik was in 1998-2007 namens het ministerie deelnemer van het landelijke projectteam Implementatie Kaderrichtlijn Water (KRW) in Nederland. In dat team heb ik de vorming van KRW-register beschermde gebieden getrokken. Ik heb de Natura 2000-gebieden hierin laten opnemen. Vanaf 2009 ben ik betrokken gebleven bij de verdere implementatie in de regio.”

Siep heeft zijn kennis en ervaring over KRW en vogel- en habitatrichtlijnen, Natura 2000 gedeeld in twinningprojecten in Slowakije en Turkije met ambtenaren en bestuurders die actief zijn in water- natuur- en milieubeheer en ruimtelijke ordening. Twinningprojecten zijn projecten waarin beleidsmedewerkers van lidstaten de EU kandidaat-lidstaten helpen zich voor te bereiden op implementaties van EU-richtlijnen. “Op die missie in Turkije was ik jarig en werd toen tijdens een overleg blij verrast met een heerlijke verjaardagstaart.

Siep Groen viert zijn verjaardag in Turkije © persoonlijk archief.

Professionals in het veld

Wat wil Siep anderen graag meegeven? “PAGW heeft een goed verhaal: een robuust en veerkrachtig ecologisch watersysteem met sociale en economische meerwaarde. Draag dat verhaal uit en durf te dromen in maatregelen die nu niet mogelijk lijken. Het ondenkbare is morgen normaal. Houd oog voor het geheel van de grote wateren, zoek elkaar vroegtijdig op en ga met elkaar in gesprek over ambities en drijfveren voor een gebied. Zo werk je samen aan maatoplossingen voor een duurzame kwaliteit van natuur en water in én rondom grote wateren”, geeft Siep mee.

Pensioen

In december hangt Siep zijn ambtenarentas in de wilgen. Ik maak nog geen pensioenplannen. Ik werk privé als bestuurder van de gebiedscoöperatie IJsseldelta in Noordwest Overijssel aan het behoud én verbeteren van de landschapskwaliteit. Dat lijkt op het werk wat ik nu doe. Dat blijf ik doen en misschien iets intensiever. Vlakbij huis heb ik een groentetuin, ik vind het heerlijk om met mijn handen in de aarde te wroeten. En ik onderhoud met enkele mensen een educatieve insectentuin. Ook wandel en fiets ik graag en heb ik twee kleindochters waar ik tijd mee doorbreng. Zij zijn mijn drive om te werken aan een mooie leefomgeving met gezond water”, sluit Siep af.

Meer in deze reeks

Benieuwd naar meer verhalen in deze reeks? Lees ze hier: