Lauwersmeerdijk PAGW-project in uitvoering

De Lauwersmeerdijk gaat op de schop. Sinds 5 april zijn de werkzaamheden voor de dijkversterking aan de gang, een project dat onder de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) valt. In de haven van Lauwersoog werd het startmoment feestelijk ingeluid.

Scholieren luiden 100 jaar oude scheepshoorn
Beeld: Rijkswaterstaat
Scholieren luiden werkzaamheden aan de dijk in

Het officiële startsein voor de dijkversterking kwam van leerlingen van de basisschool in Kloosterburen. Zij lieten een 100 jaar oude scheepshoorn klinken. Bewoners, bedrijven en organisaties onthulden een plaquette van een gedicht dat speciaal voor deze dijk is geschreven door Dichtwater alias Reinier van der Veer. Er waren toespraken en spelletjes en een informatiemarkt.

50 jaar veilig

De zeedijk Lauwersmeer-Vierhuizergat wordt verhoogd en anders bekleed. Dit betreft het deel vanaf de Havendijk bij Lauwersoog tot aan de knik in de kustlijn bij eendenkooi Nieuw Onrust in Hornhuizen. Over 3 jaar beschermt de versterkte dijk het achterland weer voor 50 jaar tegen de gevolgen van klimaatverandering. Met deze ingreep worden ook maatregelen genomen in verband met recreatie, economie, verkeer en natuur. De natuuringrepen bieden kansen om PAGW-doelen te bereiken. 

Luchtfoto van de Marnewaard in het Lauwersmeer
Marnewaard bij Lauwersmeer

De PAGW beoogt het ecosysteem in de grote wateren te verbeteren. We willen leefgebieden van planten en dieren herstellen, verbindingen tussen zout en zoet en tussen gebieden onderling herstellen en versterken en de biodiversiteit vergroten. Zo krijgen natuurlijke processen de ruimte. In de Waddenzee gebeurt dat met een geleidelijke overgang van de dijk naar de Waddenzee. De belangrijkste systeemmaatregel is de dijkdoorgang in de vorm van een getijdenduiker. Die verbindt de achterliggende Marnerwaard met de Waddenzee, waardoor eb en vloed er weer een rol gaan spelen.

Meer visverkeer

Dankzij het gat in de dijk kunnen vissen heen en weer zwemmen tussen buiten- en binnendijks gebied. Dat levert meer visverkeer op, want het nieuwe leefgebied kan als kraamkamer voor vissen dienen en als eetkamer voor vissen en vogels. Het ministerie van Defensie heeft in de Marnerwaard 70 hectare oefenterrein afgestaan voor herstel van het ecosysteem.

Infographic dijkversterking Lauwersmeer-Vierhuizergat
Beeld: Rijkswaterstaat
Dwarsdoorsnede zeedijk Lauwersmeer-Vierhuizergat na dijkversterking

Onder leiding van waterschap Noorderzijlvest en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) hebben meerdere organisaties voor dit project hun krachten gebundeld. Namens de PAGW werkt Rijkswaterstaat aan de systeemopgave met Noorderzijlvest, de provincie Groningen, gemeente Het Hogeland en met natuurorganisaties als het Groninger Landschap en Staatsbosbeheer. Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer voeren met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) de maatregelen van de PAGW uit.