PAGW in 2-0-2-2: wat staat er op stapel (deel 2) ?

2022 is een paar weken aan de gang. De mensen die werken aan een levende delta - wat verwachten ze van dit jaar? Wat wensen ze? Waar kijken ze naar uit?
Vier mensen vertellen over hun PAGW in 2-0-2-2. Dit keer over de Lauwersmeerdijk en de Noord-Hollandse Markermeerkust. 

Blok voor dijkversterking dat de toename van zeeleven bevordert.
Beeld: ReefSystems
Boven in deze getijdepoel blijft na vloed zeewater staan – als een waterplas die achterblijft in een rotskust. Dat trekt allerlei waterdieren aan.

Lauwersmeerdijk: uitvoering in zicht

Jacco Doze is projectleider bij Rijkswaterstaat. Hij werkt mee aan het PAGW-deel van de dijkversterking tussen Lauwersmeer en Vierhuizergat. Waterschap Noorderzijlvest staat aan het roer van deze integrale opgave. ‘De dijk voldoet niet meer aan de eisen voor veiligheid. Om ons in de toekomst te beschermen tegen overstromingen moeten we de dijk versterken. Daarnaast gaan we er aan de slag met recreatie, verkeer én met de ecologie van de Waddenzee, waarin 25 miljoen wordt geïnvesteerd.’ PAGW draagt daar 10 miljoen euro aan bij. Ook het Waddenfonds en de provincie Groningen betalen eraan mee. ‘We gaan met dit project in 2022 van de fase waarin het ontwerp wordt uitgewerkt naar het projectbesluit. Daar kijk ik naar uit, want met het projectbesluit komt de uitvoering in zicht. Is dat projectbesluit eenmaal rond, dan start de realisatie. Een mijlpaal, want daarmee helpen we de Waddenzee echt. Wat eraan voorafgaat, is noodzakelijk papierwerk.’ Volgens de planning begint de aannemer begin 2023 aan de werkzaamheden. Dat zou van de Lauwersmeerdijk het eerste PAGW-project maken dat wordt uitgevoerd.    

Dijkversterking met natuurdoelen 
De versterking van de Lauwersmeerdijk levert dus veel meer op dan waterveiligheid. Voor een zachtere overgang tussen wad en dijk komt er onderwaternatuur aan de voet van de Lauwersmeerdijk. Er komt een binnendijks zoet-zout overgangsgebied en een natuurlijke kwelder. Voor vismigratie komt er een verbinding tussen de zoute Waddenzee en de zoete Marnewaard. Jacco en zijn team dragen bij aan de uitwerking van deze ecologische maatregelen. ‘Het waterschap levert het totale project op. Vanuit PAGW schrijven wij mee aan het ontwerp. Zo koppelen we de natuurdoelen aan de dijkversterking.’

Vissen weer zoveel mogelijk ruimte geven

Natuurgebied Waterland
Beeld: Marjolein-den-Hartog-(KISSMYARTS)
Natuurgebied Waterland

Vaart achter vismigratie Markermeer

De Markermeerkust bruist van de werkzaamheden. Provincie Noord-Holland, hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en partijen uit de regio maken er de zeedijk veilig. En er lopen initiatieven voor recreatie, landschap en natuur, die deels overlappen met PAGW. Jeroen van Egmond van Staatsbosbeheer werkt daaraan mee, samen met mensen van RVO en Rijkswaterstaat: ‘Langs de kust is alles bedijkt en besteend, dus vissen, waterdieren en planten komen het IJsselmeer niet in of uit. Ze krijgen een veel groter leefgebied, als er plekken komen met een zachte land-waterovergang. Die dienen voor plantengroei en als paaigebied. Dan nemen ze in soorten en aantallen toe. Dat is nodig, want het water in het IJsselmeergebied is schraler geworden.

Locaties ter plekke onderzoeken
Langs de Markermeerkust zijn pakweg twaalf locaties min of meer geschikt om er een land-waterovergang aan te leggen. ‘Ik kijk ernaar uit om die ter plekke te onderzoeken. We zijn in het voorjaar 2021 één keer bij elkaar geweest met alle partijen. Daar kwam zoveel energie uit!’ De mensen van PAGW en hun partners willen vaart zetten achter het PAGW-project Markermeerkust. ‘In februari hebben we een mooie samenwerkingsovereenkomst klaarliggen’, verwacht Jeroen. Want PAGW geeft een extra impuls aan de plannen van de provincie, waardoor ze eerder aan de uitvoering kunnen beginnen. ‘Voor 2022 wens ik dat we het met alle partijen snel eens worden om een van de PAGW-doelen te bereiken: vismigratie. Want dat is waarvoor ik er als projectleider zit: vissen weer zoveel mogelijk ruimte geven.’