Met de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) versterken we de ecologische waterkwaliteit en de natuur van de grote wateren in Nederland. Dit is goed voor de leefbaarheid en vergroot bovendien de economische waarde.
Het streefbeeld geeft een optimaal toekomstbeeld voor de ecologische waarden van het Rivierengebied, binnen de randvoorwaarden van waterveiligheid, zoetwatervoorziening en bereikbaarheid. Door dit streefbeeld naast toekomstbeelden voor andere functies te zetten is integrale politiek-bestuurlijke besluitvorming mogelijk. Het ecologische streefbeeld voor 2050 is daarmee een van de bouwstenen voor toekomstbestendige grote wateren.
Streefbeeld voor goede waterkwaliteit en veerkrachtige natuur
De Rijn en de Maas vormen in 2050 een rijk levend rivierenlandschap van vrij-afstromende en gestuwde rivieren. De uiterwaarden overstromen vaak en langdurig bij hoge rivierafvoeren. Dat geeft veel variatie in natuurlijke leefgebieden, met bijvoorbeeld rivierbossen, natte graslanden, riet en ondiep water in nevengeulen. In de ruime, gevarieerde en goed verbonden leefgebieden voelen planten, insecten, zoogdieren, vogels en vissen zich thuis.
Vier hotspots bieden genoeg leefgebied voor duurzame populaties van kenmerkende soorten. De hotspots zijn verbonden met kleinere stapstenen via een doorgaande groen-blauwe corridor.
Strategieën
Het ecologisch streefbeeld voor het Rivierengebied vraagt inzet op drie strategieën die elkaar aanvullen en versterken:
Dynamiek: meer ruimte voor natuurlijke overstromings- en sedimentdynamiek in uiterwaarden en op oevers Leefgebieden: royaal areaal natuurlijke leefgebieden met veel variatie, in grote hotspots, stapstenen en een doorgaande corridor Verbindingen: tussen de hotspots, met binnendijkse natuur en met regionale wateren, ook voor vrije vismigratie
Systeemmaatregelen
De volgende systeemmaatregelen dragen bij aan goede waterkwaliteit en veerkrachtige natuur, zoals bedoeld in het streefbeeld voor het Rivierengebied:
De rivier meer ruimte geven: de natuurlijke rivierdynamiek versterken door de rivier buiten- en binnendijks meer ruimte te geven Rivierdynamiek vergroten: meer ruimte voor dynamiek in uiterwaarden: natuurlijke overstroming, erosie van oevers en sedimentatie van vers zand Hotspots van formaat: vier grote hotspots van natuur, voor duurzame populaties van kenmerkende riviersoorten Doorlopende groen-blauwe corridor: een lint van gezond stromend water met brede oeverzones en grotere stapstenen als veilige route voor soorten Volwaardige riviermonding: geleidelijke overgang naar de dynamiek van het mondingsgebied, met uitwisseling van soorten, sediment en organisch materiaal
Toekomstbestendig
Met deze inzet krijgt het Rivierengebied een goede ecologische waterkwaliteit en veerkrachtige natuur. De systeemmaatregelen bieden ook kansen voor combinaties met klimaatadaptatie. Zo wordt het Rivierengebied toekomstbestendig.
Landelijk streefbeeld
De grote wateren vormen samen één delta. Ze geven water, voedingsstoffen, zout, zand, slib en organismen aan elkaar door. De ecosystemen gaan geleidelijk in elkaar over.
Bekijk ook de streefbeelden voor de andere grote wateren
Waddenzee
Een hoogproductief brakwater getijdengebied, met gevarieerd leefgebied en genoeg rust, stilte en duisternis.
Rijn-, Maas- en Scheldemonding
Een estuarien mondingsgebied van rivieren met waar mogelijk (open) verbindingen tussen de rivieren en de zee.
Meer lezen over het streefbeeld voor de Rijn-, Maas- en Scheldemonding
IJsselmeergebied
Een zoetwatermerengebied op de overgang van rivieren naar zee met een rijke hoeveelheid voedsel voor het ecosysteem.